Protocol Rookmelders – Brandveiligheid in de Gastouderopvang

Een veilige opvang begint met goede brandpreventie. Rookmelders spelen hierin een belangrijke rol. Hieronder lees je waar rookmelders verplicht zijn, hoe je ze het beste plaatst, welk type je kiest en hoe je ze onderhoudt. Deze richtlijnen zijn gebaseerd op actuele wetgeving en aanbevelingen voor gastouderopvang.


🔥 Waar moeten rookmelders geplaatst worden?

  • Op iedere verdieping van de woning moet minimaal één rookmelder aanwezig zijn.

  • In alle verkeersruimten (zoals gangen en overlopen) moet een rookmelder worden geplaatst.

    Let op: een verkeersruimte is elke ruimte die je moet doorkruisen om buiten te komen. Dit kan ook een woonkamer of bijkeuken zijn, afhankelijk van de vluchtroute.

  • Rookmelders moeten altijd aan het plafond, in het midden van de ruimte worden bevestigd.

  • Plaats geen rookmelder in vochtige of dampige ruimtes, zoals een badkamer of vlak bij een kooktoestel (keuken).

Rookmelders en vluchtroutes:

  • Is de langste vluchtroute korter dan 15 meter? Dan is één rookmelder in de ruimte voldoende.

  • Is de langste vluchtroute langer dan 15 meter? Dan is in elke ruimte langs de route een rookmelder verplicht (met uitzondering van het toilet en de badkamer).


✅ De beste plek voor een rookmelder:

  1. In de gang of de ruimte tussen keuken en woonkamer

  2. Op elke verdieping van de woning

  3. Altijd aan het plafond, meer dan 50 cm van muren of hoeken

  4. Niet bij ventilatieopeningen, boven een verwarming of op tochtige plekken

❗ Rook is lichter dan lucht en stijgt op. Aan het plafond wordt rook dus het eerst opgemerkt.


❌ Waar plaats je géén rookmelder?

  • In de keuken of badkamer (vals alarm door damp)

  • In de garage

  • Vlak bij een ventilator, ventilatieopening of verwarming

  • Op plekken met veel stof of tocht (dat kan de melder beschadigen of activeren)


🔧 Onderhoud en testen

Rookmelders hebben een lichtsensor die rook detecteert. Stof kan deze sensor verstoren, waardoor de melder niet goed werkt. Maak de rookmelder daarom minimaal één keer per jaar stofvrij – bij voorkeur wanneer je de batterij vervangt.

Tips voor onderhoud:

  • Test de rookmelder regelmatig met de testknop

  • Vervang de batterij jaarlijks, of kies voor een rookmelder met een vaste 10-jaars batterij

  • Plaats een stickertje met de vervangingsdatum op de melder

  • Hoor je elke minuut een piep? Dan is de batterij (bijna) leeg


🔍 Soorten rookmelders

De meest gebruikte rookmelder is de optische rookmelder. Deze werkt met een lichtgevoelige cel en is betrouwbaar voor huishoudelijk gebruik.

🚫 Gebruik geen combimelder (rook + koolmonoxide in één). Een rookmelder moet aan het plafond, een koolmonoxidemelder juist op ooghoogte of lager. Kies dus altijd voor aparte melders.

Meerdere melders? Koppel ze!

Heb je meerdere rookmelders in huis? Kies dan voor koppelbare rookmelders. Als er één afgaat, geven de andere ook alarm. Zo vergroot je de veiligheid voor jou en de kinderen in de opvang.


ℹ️ Meer informatie

Wil je meer weten over brandveiligheid en het gebruik van rookmelders in de gastouderopvang? Neem contact met ons op of kijk op de website van de brandweer voor actuele richtlijnen en adviezen of lees de brief van deGGD!

SharedCare – Samen zorgen we voor veilige en betrouwbare gastouderopvang.